Ülkemizin Akdeniz kıyılarına paralel bir şekilde, Rodos Adası'ndan Suriye sınırına kadar yaklaşık 2 bin kilometrelik bir dağ zincirinden oluşmuş olan Toros Dağları, Türkiye'nin önemli coğrafi unsurlarından biridir. Bu zincirin en yüksek noktası, 4 bin metreye kadar ulaşan Demirkazık zirvesidir. Toros Dağları'nın bu bölgesi, Aladağlar olarak da bilinmektedir. Anadolu'nun güney kesiminde yer alan Toros Dağları, Akdeniz kıyıları boyunca uzanırken, Doğu Anadolu Bölgesi'ne doğru da kollarıyla yayılır. Büyük bir kısmı Akdeniz Bölgesi'nde bulunan Toros Dağları, aynı zamanda Doğu Anadolu Bölgesi'nde de yer almaktadır. Bu dağlar, İç Anadolu'yu Akdeniz kıyılarından ve Doğu Anadolu'yu Güneydoğu Anadolu'dan ayıran, farklı yüksekliklerdeki sıra dağlardan oluşur. Güneybatı Anadolu'nun Akdeniz kıyılarından, Türkiye'nin güneydoğu köşesi olan Hakkâri yöresine kadar uzanan Toros Dağları, coğrafi ve jeolojik olarak önemli bir yapıya sahiptir. Toros Dağları'nın OluşumuToros Dağları, Kuzey Anadolu Dağları gibi, 3. Jeolojik Zaman'da Alp orojenezi ile oluşmuştur. 2. Jeolojik Zaman boyunca Tetis Okyanusu'nun tabanında bulunan arazi, tortul maddelerle dolmuştur. Tetis Okyanusu'nun tabanı, kara dışı kuvvetlerin (rüzgar, akarsu, buzul, dalga, deniz akıntıları gibi) taşıdığı malzemelerle birikmeye başlamıştır. Deniz tabanında biriken bu malzemeler, üstten gelen basınçla tortul taşlara dönüşmüştür. Bu özellikleri, 20. yüzyılın başlarından itibaren yer bilimcilerin ilgisini çekmiştir. Ancak, Toros kuşağının jeolojik özelliklerini konu alan sistemli araştırmalar daha yakın bir geçmişe dayanmaktadır. Özellikle 1940-1950 yılları arasında yapılan araştırmalar sonucunda Toros Dağları'nın genel jeolojik özelliklerine dair önemli veriler elde edilmiştir. Son on yıl içinde, Toros Dağları'nın farklı kesimlerinde yerli ve yabancı yerbilimciler tarafından gerçekleştirilen araştırmalar, bu kuşağın jeolojik özelliklerinin ortaya çıkarılmasında önemli gelişmeler sağlamış ve Toros Dağları'nın önceden bilinenden çok daha farklı ve karmaşık özelliklere sahip olduğunu göstermiştir. Toros Dağları'nın Başlıca Bölümleri
Toros Dağları'nın Özellikleri
|
Toros Dağları'nın bu kadar geniş bir alana yayılması ve farklı bölgelerde farklı yüksekliklerde zirvelere sahip olması, bu dağların iklim ve bitki örtüsü üzerindeki etkilerini nasıl belirliyor? Ayrıca, bu coğrafi yapının Türkiye'nin iklimi üzerindeki genel etkileri nelerdir?
Cevap yazMerhaba Olcum,
Toros Dağları'nın iklim ve bitki örtüsü üzerindeki etkileri:
Toros Dağları, geniş alana yayılması ve farklı yüksekliklerde zirvelere sahip olması sebebiyle bölgede çeşitli mikroklimalar oluşturur. Dağların denize bakan yamaçlarında Akdeniz iklimi etkili olup, maki bitki örtüsüne rastlanır. Yükseklere çıkıldıkça ise kara iklimi etkisi artar ve ormanlık alanlar ile alpin çayırlar görülür. Bu çeşitlilik, bölgenin bitki örtüsünün zenginliğini ve biyolojik çeşitliliğini arttırır.
Genel iklim etkileri:
Toros Dağları, Akdeniz bölgesini iç kesimlerden ayırarak, Akdeniz ikliminin bölgede daha belirgin olmasını sağlar. Aynı zamanda, dağların rüzgarların hızını ve yönünü etkileyerek bölgede yağış dağılımını da düzenler. Toroslar, soğuk hava dalgalarını Akdeniz bölgesine ulaşmaktan alıkoyar, bu da kışların daha yumuşak geçmesini sağlar.
Selamlar,
Olcum