Yanardağ veya diğer adıyla volkan, magmanın yer kabuğunun yüzeyinden dışarı püskürerek çıktığı coğrafi bir şekildir. Güneş Sistemi'nde bulunan aktif gezegenler ve uydularda birçok yanardağ bulunmasına rağmen, en azından Dünya'da genellikle tektonik plaka sınırlarında görülmektedir. Bununla birlikte, sıcak nokta volkanları önemli istisnalar oluşturmaktadır. Yanardağların araştırıldığı bilim dalı volkanoloji (Volcanology) olarak adlandırılmaktadır.

Yanardağlar genel olarak kalkan yanardağları ve volkanik yanardağlar olarak sınıflandırılır:

Güneş Sistemi'ndeki en büyük volkan olan Olympus Mons, Mars'ta bulunur ve bir kalkan yanardağıdır. Bu volkan, Güneş Sistemi'ndeki en yüksek dağ olarak kabul edilmektedir.

Lav kalkanlarının daha küçük olanlarına lav kubbesi denilirken, lav kümbeti de denilebilmektedir.

Türkiye'de de birçok volkanik dağ bulunmaktadır. Ege Bölgesi'nde Biga Dağları, Dumanlıdağ, ve Yunt Dağı volkanik dağlardandır. Ülkemizdeki en yeni volkan dağları ise Manisa’daki Kula volkanlarıdır. Bu nedenle bu bölgeye “Yanık Bölge” de denilmektedir. Bu volkanik arazide, volkanik küllerin yanı sıra, içerisinde bulunan insanlara ait ilginç ayak izleri de dikkat çekmektedir. Bu izler, volkanın patlaması esnasında bölgede insanların bulunduğunun en belirgin kanıtıdır.

İç Anadolu Bölgesi'nde Erciyes, Melendiz ve Hasandağı volkan dağları bulunmaktadır. Doğu Anadolu'da Ağrı Dağı, Güneydoğu Anadolu'da Karacadağ ve Akdeniz Bölgesi'nde Ceyhan Dağları günümüzdeki aktif volkan dağlarındandır.

Volkan dağları, hem Dünya'da hem de Güneş Sistemi'nde önemli coğrafi şekillerdir. Bu dağlar, hem bilimsel araştırmalar hem de insanlık tarihi açısından büyük öneme sahiptir. Türkiye'deki volkan dağları da bu bağlamda önemli doğal oluşumlardır ve çeşitli bilimsel araştırmalara konu olmaktadır.