Hira Dağı, sevgililer sevgilisi Hz. Muhammed'e ilk vahyin geldiği mağaranın bulunduğu dağdır. Mekke şehrinin kuzeydoğusunda bulunan Hira Dağı, Kâbe'ye 5 km uzaklıktadır. "Nur Dağı" olarak da adlandırılan bu dağ, insanlara doğru yolu göstermek ve Hz. Muhammed'e peygamberliği müjdelemek için inen vahiy nedeniyle bu ismi almıştır. Hira Dağı'nın yüksekliği 621 metredir ve bir yüzü çok keskin, diğer bir yüzü ise tümsek şeklindedir. Hira Dağı'nda bulunan mağara, dağın zirvesinden 20 metre aşağısındadır. Gecesi ayrı güzel, gündüzü ayrı güzel olan bu dağ, uzaktan bakıldığında sanki rükûa eğilmiş gibi bir görüntü sergilemektedir. Kâbe ile karşılıklı nurları birbirine yansır adeta Hira Dağı'nın.

Hacı adayları ve umre ziyaretçileri günün her saatinde Hira Dağı'ndaki mağaraya tırmanabilirler. Ancak en güzel manzarayı gün batımında görebilirler ve üstelik hafif esen rüzgarı da bu saatte hissetmeleri mümkündür. Bu mağara çok büyük değildir fakat içinde namaz kılınabilecek büyüklüktedir; yani bir insan rahatlıkla ayakta durabilir ve uzanıp yatabilir. Hira Dağı'nda bulunan mağaraya her gün sayısız hacı akın etmektedir. Genç insanların 45 dakikada tırmandığı bu mağaraya yaşlı insanlar bir buçuk saatte ancak çıkabilirler. Müslümanlar için kutsal olan bu dağ ve mağaraya tırmanmak bir hayli yorucu ve zordur. İnsanlar mağaraya ulaşana kadar kan ter içinde kalırlar fakat mağaraya ulaşınca hafif esen rüzgara peygamberimizin sinmiş olan kokusu karıştığında ne yorgunluk kalır ne de dizlerde ağrı. Tersine, insanlar hep ruhlarının ve bedenlerinin Hira Dağı'nda sağlığa kavuştuğunu söylemektedirler.

Hira Dağı'nda edilen duaların kabul olunduğu rivayet edilmektedir. Asaletli duruşu ve gece karanlığında ışıl ışıl parlayan her bir taşını görmeye değer bu dağ ve dağda bulunan mağara mucizelere şahit olmuştur. Peygamberimize ilk vahiy bu dağda bulunan mağarada gelmiştir. Vahiy Meleği Cebrail (A.S.), Hz. Muhammed'e ilk vahyi iletti ve "Sen Allah'ın resulüsün" buyurdu. Peygamber efendimiz zaman zaman Hira Dağı'ndaki mağaraya inzivaya çekilirdi. Eşi Hatice validemiz, her gün bu zorlu dağı tırmanır ve ona yemek götürürdü. İnsana büyük ölçüde manevi haz veren bu dağı biz insanlar ömrümüzde belki de bir kere görüp tırmanacağız; ağır geliyor, o mübarek insan neredeyse her gün eşine yemek götürmek için çıkıyordu. Kelimenin tek anlamıyla, bir diğer adından da anlaşılacağı gibi, nurla bürünmüş Hira Dağı'nı insan en az ömründe bir kere görmeli.

Hira Dağı'na yolculuk, hem fiziksel hem de ruhsal bir deneyimdir. Dağın zirvesine tırmanırken, peygamberin ilk defa Allah'ın mesajını aldığı mekânda bulunmanın manevi ağırlığı ve huzuru hissedilir. Hira Dağı, sadece İslam tarihi açısından değil, aynı zamanda insanlık tarihi açısından da büyük bir öneme sahiptir. Hz. Muhammed'in burada geçirdiği zaman, onun peygamberlik misyonunun bir başlangıcı olarak kabul edilir. Bu nedenle, Hira Dağı, Müslümanlar için bir ibadet yerinden çok daha fazlasıdır; o, aynı zamanda bir meditasyon, düşünce ve manevi yenilenme yeridir.